در صنعت ریخته گری بعد از مرحله استخراج و تصفیه، مرحله مهمی به نام مرحله ذوب وجود دارد. این مرحله در کورههای ریخته گری انجام میشود. کورههای ریخته گری انواع مختلفی دارد که ما در این مقاله از سایت پادیر ماندگار قصد داریم به معرفی یکی از کورههای صنعتی به نام کوره دوار ریخته گری بپردازیم.
ساختار کوره دوار ریخته گری:
ساختار کوره دوار ریخته گری به این گونه است که از چند لایه تشکیل شده است. لایه بیرونی آن از جنس فولاد است و مقاومت و استحکام بسیار زیادی دارد. لایه درونی کوره با آجرهای نسوزی پوشانده شده است. این آجرهای نسوز از پوکههای معدنی به همراه خاک چینی ساخته میشود. به این ترتیب که بعد از شکل دادن به این آجرها آنها را در دمای 1500 درجه و به مدت سه شبانه روز به خوبی میپزند تا آجر نسوز به دست بیاید. آجرهای نسوز باید طوری در کوره قرار بگیرد که شیب داخلی آن به هم نریزد و کارکرد کوره مختل نشود.
دمای درون کوره دوار ریخته گری با کمک مشعل تعبیه شده در آن تامین میشود. سوخت این کوره از گاز تامین میشود. این مشعل طوری تعبیه شده است که از یک سمت به داخل کوره حرارت میدهد و طرف دیگر مشعل سیستمی وجود دارد که گرد و غبار حاصل از ذوب را مکش میکند.
روی کوره تعدادی سوراخ وجود دارد و این امکان را فراهم میکند که از طریق آن بررسی کنید و متوجه شوید که آیا مواد درون کوره به طور کامل ذوب شده است یا نه. این سوراخها در واقع نقش کنترلی در کوره ایفا میکنند. قطر هر کدام حدود 10 تا 15 سانتی متر است.
عملکرد کوره دوار ریخته گری:
روش کار کوره دوار ریخته گری این گونه است که وقتی میخواهند موادی را تبدیل به مواد مذاب کنند و به آن کنسانتره گفته میشود، از یک سمت دهانه کوره را باز میکنند و با دادن اندکی شیب به کوره آن را شارژ میکنند. جهت تسهیل فرایند ذوب، علاوه بر کنسانتره به آن مواد روان کننده و مواد ذوب کننده نیز اضافه میکنند.
بعد از اینکه داخل کوره از کنسانتره به طور کامل پر شد، به سر جای خود بر میگردد. برای جلوگیری از بیرون ریختن مواد داخل کوره از سوراخهایی که روی بدنه آن وجود دارد، بدنه آن را با گل میپوشانند. این گل با روشن شدن کوره و در اثر حرارت خشک میشود و در هنگام کار کردن کوره هم مشکلی ایجاد نمیکند.
همانطور که گفتیم حرارت کوره از مشعلهای تعبیه شده در آن تامین میشود. اما اگر حرارت رسانی به کل کوره فقط از طریق این مشعلها انجام شود، حرارت به صورت یکنواخت به کل مواد داخل کوره نمیرسد. برای رفع این مشکل در کنار مشعلها دمندههایی وجود دارد که وظیفه پخش کردن حرارت به کل کوره را دارد. به این ترتیب همه مواد داخل کوره به طور یکنواخت تحت تاثیر حرارت به مواد مذاب تبدیل میشود.
بعد از این مراحل کوره به آرامی شروع به چرخش میکند. به دلیل همین چرخش به این نوع کوره، کوره دوار ریخته گری گفته میشود. این چرخش اجازه نمیدهد کنسانترههای درون کوره ته نشین شود. همین مورد باعث میشود مواد مذاب یک دستی به دست بیاید و همین مورد باعث بالا رفتن راندمان کوره میشود.
مواد مذاب تولید شده در کوره دوار ریخته گری چگونه تولید میشود؟
برای تخلیه کوره دوار ریخته گری، آن را ثابت میکنند و مواد را از دریچه که روی بدنه کوره تعبیه شده است، تخلیه میکنند. مواد مذاب به دلیل حرارت بسیار بالایی که دارد باید در ظرفهای استیل مخصوصی که توان تحمل این میزان از حرارت را داشته باشد تخلیه شود. به این ظرفها پاتیل گفته میشود.
پاتیل در زیر مخزن و دقیقا در زیر کوره قرار میگیرد. گلهایی که روی سوراخها را پوشانده بود با کمک دریلهای صنعتی سوراخ میکنند تا مواد مذاب به داخل ظرف پاتیل ریخته شود. این مرحله را تا جایی که مواد مذاب به طور کامل تخلیه شود ادامه میدهند. حمل و نقل ظرفهای پاتیل حاوی مواد مذاب باید به کمک جرثقیل انجام شود.
مواد دیگری که باید از کوره استخراج شود، ناخالصیهای درون کوره است. به این ناخالصیها سرباره گفته میشود. برای تخلیه این مواد پاتیل دیگری را زیر کوره قرار میدهند و مواد باقی مانده را از کوره تخلیه میکند. به این ترتیب کوه به طور کامل خالی میشود و برای استفاده و شارژ بعدی آماده میشود.
مزایای استفاده از کوره دوار ریخته گری:
- • از نظر قیمت بسیار مناسب است.
- • نحوه کار و تنظیم و اپراتوری آن بسیار ساده است.
- • امکان استفاده از سوخت فسیلی در آن برای ذوب کردن آن فراهم است.
- • نسبت به سایر کورههای ریخته گری مصرف برق پایینی دارد.
- و سربارههای موجود به راحتی از آن تخلیه میشود.
- • هزینه نگهداری از این کوره پایین است.
معایب استفاده از کوره دوار ریخته گری:
- • در این نوع کوره گرد و غبار بیشتری نسبت به مدلهای دیگر کوره ایجاد میشود.
- • به دلیل اینکه هوا و اکسیژن اضافی وارد کوره میشود، باعث میشود قسمتی از مواد مذاب اکسید شود و از دست برود.
در هنگام خرید کوره دوار ریخته گری چه مواردی را باید مد نظر قرار داد؟
- • ظرفیت کوره و حجم موادی که باید از آن استخراج شود.
- • ظرفیت گرمایی کوره و اینکه تا چه اندازه در برابر حرارت مقاومت دارد.
- • میزان حرارتی که مشعل کوره تامین میکند.
- • متریالی که در ساخت کوره مورد نظر به کار رفته است.
- • اندازه محلی که قصد نصب کردن کوره در آن را دارید.
کوره دوار ریخته گری یک طرفه چیست؟
یکی از انواع کوره دوار که در ریخته گری به کار میرود، کوره دوار یک طرفه است. همانطور که در بالاتر اشاره کردیم، کوره دوار به این صورت است که از یک طرف مواد کسنتانتره وارد میشود و مشعل هم در آن قسمت قرار دارد. طرف دیگر کوره هم باز است و از آن بخارات و گرد و غبار خارج میشود.
کورههای دوار یک طرفه همان طور که از نام آن مشخص است، فقط یک سمت آن باز است و قسمت دیگر آن بسته است. همه کارها در کوره از همان سمت باز انجام میشود. یعنی شارژ کنسانتره، تخلیه مواد مذاب، خارج شدن گازها و گردو غبارها همه از همان دهانه باز انجام میشود. به دلیل همین ساختار، کار این کوره حساسیت بالایی دارد و با عملکرد کوره دوار دو طرفه متفاوت است.
انواع کوره دوار ریخته گری از نظر نوع سوخت:
در کورههای دوار از مواد دیگری به عنوان سوخت در آن استفاده میکنند. به همین دلیل بر اساس نوع سوخت کورههای دوار را به انواع زیر تقسیم میکنند.
1- کوره دوار ریخته گری با سوخت جامد پودری
سوخت این نوع کوره مخلوطی از پودر زغال است و به کمک حرارت مشعل این سوخت شعله ور میشود و حرارت حاصل از سوختن این نوع پودر به درون کوره دمیده میشود. در این نوع کورههای مدرن محفظه سوخت با کمک یک فیدر یه به شکل حلزونی است و با کمک یک دمنده فشار دبی هوای خروجی را تنظیم میکند. به این ترتیب و به دلیل این ویژگی نسبت سوخت مصرفی کاملا کنترل میشود.
2- کوره دوار ریخته گری با کمک سوخت مایع
این نوع کوره با سوخت مایع سرعت ذوب بیشتری دارد و حدود 25 درصد بیشتر از کورههای با سوخت جامد مواد مذاب را سریعتر تولید میکند. از آنجایی که مواد مذاب نباید با سوخت به طور مستقیم در تماس باشد به همین دلیل در چنین کورهای میزان و فشار هوا باید به دقت کنترل شود و سایز کوره نیز درست انتخاب شود تا سوخت مایع با کنسانتره و مواد مذاب در ارتباط نباشد.
3- کوره دوار ریخته گری با سوخت گازی
بیشتر کورههای دوار از این نوع هستند و سوخت گازی دارند. این نوع کورها مجهز به سیستم افشانک است و هوای داغ با کمک این سیستم در کل کوره پخش میشود.